Erasmus+ Programı, Avrupa Birliği tarafından eğitim ve gençlik alanında 2007-2013 yılları arasında uygulanmış olan Hayatboyu Öğrenme ve Gençlik Programları'nın yerine uygulanacak olan yeni programdır. Ağırlıklı olarak proje faaliyetlerine dayanmakla birlikte bireysel faaliyetleri de içermektedir.
Erasmus+ Programı’nın Amaçları Nedir?
2014-2020 yılları arasında uygulanacak olan Erasmus+ Programı ile kişilere, yaş ve eğitim geçmişlerine bakılmaksızın yeni beceriler kazandırılması, onların kişisel gelişimlerinin güçlendirilmesi ve istihdam olanaklarının arttırılması amaçlanıyor. Erasmus+ Programı; eğitim, öğretim, gençlik ve spor alanlarını kapsıyor. Erasmus+ Programı’na bu adın verilmesindeki ana sebep, kamuoyunda daha fazla tanınan, yurtdışında eğitim ve Avrupa işbirliği ile güçlü bir şekilde özdeşleştirilen önceki Erasmus programının bilinirliğinden faydalanmaktır.
Erasmus+ Programı ile Neler Değişiyor?
Erasmus+ Programı, temel amaçlar ve faaliyetler açısından bakıldığında mevcut programdan çok büyük farklılıklar içermiyor. Ancak, mevcut programın etkinliğinin arttırılması, daha kolay uygulanabilir ve sade bir yapıya kavuşabilmesi amacıyla bazı değişiklikler öngörülüyor. Erasmus+ Programı ile gelen yenilikler şöyle sıralanabilir:
- Hayatboyu Öğrenme Programları bünyesinde yürütülmüş olan Comenius, Erasmus, Leonardo da Vinci, Grundtvig programları ile Gençlik Programı ve 5 uluslararası işbirliği programı (Erasmus Mundus, Tempus, Alfa, Edulink ve Sanayileşmiş Ülkelerle İşbirliği Programı) da dahil edilerek Erasmus+ Programı başlığı altında toplanıyor. Tek program ile daha basit başvuru kuralları ve prosedürler getirilerek parçalı yapı ve mükerrerlikler sona eriyor,
- Yüksek lisansını yapmış öğrencilerin eğitimlerine yurt dışında devam edebilmeleri ve bilgi-yoğun bir işte çalışabilmeleri için gereken becerileri kazanmalarını desteklemek amacıyla hibe garanti programı uygulanmaya başlıyor,
- Daha önceki dönemde uygulanmış olan Yükseköğretim Alanında Sanayileşmiş Ülkelerle İşbirliği (Bilateral Cooperation), gençlik alanını da içerecek şekilde Erasmus+ Programı’nın merkezi projeleri arasında varlığını koruyor. Ancak işbirliği yapılabilecek ülkelerin kapsamı genişliyor, (İşbirliği yapılabilecek ülkeler hakkında detaylı bilgi için lütfen Erasmus+ Program Rehberi’ni inceleyiniz)
- Yeni öğretim metotları sunarak yükseköğretim kurumları ve işyerleri arasında yaratıcılık, yenilik ve girişimciliği arttırmaya yönelik büyük ölçekli ortaklıklar (Bilgi Ortaklıkları) ve sektörlere yönelik yenilikçi mesleki eğitim-öğretim metotları yoluyla istihdam edilebilirliği arttırabilmek için eğitim ve öğretim kurum/kuruluşları arasında ortaklıklar (Sektörel Beceri Ortaklıkları) oluşturulmasına imkan sağlanıyor,
- Hareketlilik ve ortaklık fırsatları yeni dönemde önemli ölçüde güçlendiriliyor ve özellikle yükseköğretim /mesleki eğitim öğrencileri, öğretmenler, eğiticiler ve gençlik çalışanları için hibe imkanları arttırılıyor.
Erasmus+ Programı Hangi Alanları Destekleyecek?
Erasmus+ Programı kapsamında desteklenen faaliyetler temel olarak 3 Ana Eylem (AE, Key Action, KA) ve 2 Özel Eylem altında toplanıyor:
Ana Eylem 1: Bireylerin Öğrenme Hareketliliği
Ana Eylem 2: Yenilik ve İyi Uygulamaların Değişimi için İşbirliği
Ana Eylem 3: Politika Reformuna Destek
Özel Eylem1: Spor Destekleri
Özel Eylem2: Jean Monnet Programı
ANA EYLEM 1: BİREYLERİN ÖĞRENME HAREKETLİLİĞİ
Erasmus+ Programı; 5 milyondan fazla kişi için AB sınırları içinde ve/veya dışında bireylere öğrenme fırsatları sağlıyor. Bireylerin öğrenme hareketliliğine yönelik faaliyetler aşağıdaki biçimlerde olabilir:
- Eğitim
- Öğrenim/Öğretim
- Staj
- Profesyonel gelişim
- Yaygın öğrenme temelli gençlik aktiviteleri
- Gönüllü çalışmalar
Yükseköğretim alanında ise; program ülkelerindeki yararlanıcılar, Avrupa sınırları içerisinde veya dünyanın herhangi bir yerindeki yükseköğretim kurumlarında eğitim alma ve ders verme fırsatına sahip olacaklar. Bu sayede Erasmus+ Programı ile Avrupa’da yükseköğretime olan ilginin arttırılması ve aynı zamanda Avrupa dışındaki ülkelerde yükseköğretimin geliştirilmesi için elverişli bir ortam oluşturulacaktır.
ANA EYLEM 2: YENİLİK ve İYİ UYGULAMALARIN DEĞİŞİMİ İÇİN İŞBİRLİĞİ
Yenilik ve İyi Uygulamaların Değişimi için İşbirliği; eğitim kurumları, gençlik örgütleri, iş dünyası, yerel/ bölgesel otoriteler ve sivil toplum kuruluşları arasında eğitim, öğretim ve gençlik aktiviteleri bağlamında kurumsal işbirlikleri (ortaklıklar) oluşturulmasına fırsat vermektedir. Bu ortaklıklar yoluyla yenilikçi uygulamaların geliştirilmesi, yaratıcılık, girişimcilik ve istihdam edilebilirliğin sağlanması amaçlanmaktadır.
Ortaklıklar kurularak işbirliği halinde gerçekleştirilecek projeler, ülke merkezli ve merkezi faaliyetler olarak sınıflandırılabilir: Ülke merkezli faaliyetler; başvuru sahibinin ülkesindeki ulusal ajans tarafından yönetilen projelerdir. Merkezi faaliyetler ise başvuruların Brüksel’de bulunan Avrupa Komisyonu Yürütme Ajansı’na yapıldığı projelerdir.
Aşağıdaki faaliyetlerden “Stratejik Ortaklıklar” ülke merkezli; “Sektörel Beceri Ortaklıkları” ve “Bilgi Ortaklıkları” ise merkezi faaliyetlerdir. Ana Eylem 2: Yenilik ve İyi Uygulamaların Değişimi için İşbirliği başlığı altında yer alan bu 3 proje tipini şöyle özetleyebiliriz:
1-Stratejik Ortaklıklar
Proje başvuruları yerel ulusal ajanslara yapılan Stratejik Ortaklıklar kapsamında; kurumsal, yerel/bölgesel, ulusal veya uluslararası düzeyde yenilikçi uygulamaların geliştirilmesi, transfer edilmesi ve/veya uygulanması amacıyla, program üyesi ülkelerin kurumları arasında stratejik işbirliği ve ortaklık projeleri desteklenmektedir.
Bu projeler, aşağıdaki ana faaliyetleri gerçekleştirmek amacıyla Erasmus+ Programı’nda yer almıştır:
- Okullar, yerel/bölgesel okul yönetimleri, öğretmen eğitimi kurumları ve anabilim dalları, farklı ülkelerdeki diğer türdeki kurumların yenilikçi ve model uygulamalar geliştirmelerini ve transfer etmelerini sağlamak,
- Yükseköğretimde kalite ve yenilikçiliği teşvik etmek için yükseköğretim kurumları ile ana paydaşlar (müesseseler, araştırma kurumları, sosyal ortaklar, yerel/bölgesel yönetimler, diğer eğitim-öğretim ve gençlik sektörleri) arasında daha güçlü işbirliğini gerçekleştirmek,
- Daha üst düzeyde sistematik etki oluşturmak için yükseköğretim politikaları alanındaki AB çalışmalarını ve gelişmeleri desteklemek,
- Mesleki eğitim-öğretim sağlayıcıları ile yerel/bölgesel iş dünyası kurumları arasında ulusötesi işbirliklerini gerçekleştirmek,
- Mesleki eğitim sistemlerinin sektöre özel iş piyasasının ihtiyaçlarına üst düzeyde cevap verebilir duruma getirilmesini sağlamak ve ilgili sektörlerde artan ekonomik rekabet ortamlarına katkı sağlamak,
- Yetişkinlere kaliteli eğitim-öğretim fırsatları sağlamak ve yetişkin eğitimi sağlayıcılarının öğrenme taleplerini güçlü şekilde karşılamak,
- Yetişkin eğitimi ve öğretimi konusunda ulusal politikaların ve AB ülkeleri arasında diyaloğun geliştirilmesine katkı sağlamak,
- Programa açık ülkelerle dünyanın farklı yerlerinden diğer ülkeler arasında (ACP, Latin Amerika, Asya, Sanayileşmiş ülkeler) gençlik alanında işbirliği ve mübadeleleri teşvik etmek,
- AB düzeyinde Gençlik Politika İşbirliği geliştirmek ve AB Gençlik Stratejisini oluşturmak ve sistematik iletişimi teşvik etmek.
2-Sektörel Beceri Ortaklıkları
Merkezi faaliyetler kapsamında yer alan Sektörel Beceri Ortaklıkları; mesleki eğitim sistemlerinin, belli bir ekonomik sektörde işgücü piyasasının duyduğu sektörel beceri ihtiyaçlarına ve bir veya birden fazla mesleki alanla ilgili yeni beceri taleplerine cevap verebilirliğini arttırmayı hedefleyen uluslararası sistemlerdir. Bu faaliyet kapsamında uygun kabul edilen sektörler şunlardır:
- Tekstil, giyim, deri ve ticaret gibi Avrupa Sektörel Beceriler Konseylerini oluşturan sektörler,
- İleri imalat, Bilgi ve İletişim Teknolojileri, Eko-inovasyon (çevre teknolojileri) gibi beceri uyuşmazlıkları bulunan ve Avrupa komisyonu’nun mevcut politikalarıyla müdahale ettiği sektörler,
- Kültürel ve yaratıcı endüstriler
Sektörel Beceri Ortaklıklarında, ikisi AB üyesi olmak üzere, en az 3 program ülkesinden en az 9 katılımcı kuruluş yer alamlıdır. Projelerin süresi 2-3 yıl arasında değişebilir. Sektörel Beceri Ortaklıkları, merkezi faaliyetler olduğundan, başvurular doğrudan Brüksel’de bulunan Avrupa Komisyonu Yürütme Ajansı’na sunulur.
3-Bilgi Ortaklıkları
Merkezi faaliyetler kapsamında yer alan Bilgi Ortaklıkları; yükseköğretim ve iş dünyası arasında bir köprü kurmayı hedefleyen uluslararası, yapılandırılmış ve sonuç odaklı projelerdir. Bilgi Ortaklıkları ile yükseköğretim, iş dünyası ve geniş sosyo-ekonomik çevrede yenilikçiliğin (inovasyon) teşvik edilerek Avrupa’nın yenilikçilik kapasitesinin güçlendirilmesi hedeflenmektedir. Faaliyetin 3 temel özelliği şunlardır:
- Yükseköğretimde yenilikçilik (inovasyon)
- Üniversite- iş dünyası sürdürülebilirliği
- Proje süresince ve sonrasında ortaya çıkan etkinin güçlendirilmesi
Bilgi Ortaklıklarının katılımcı kurumları program ülkesi veya ortak ülkedeki herhangi bir resmi veya özel kuruluş olabilir. Bilgi Ortaklıklarında, 3 farklı program ülkesinden en az 6 kuruluş yer almalıdır. Ortaklık içinde en az 2 yükseköğretim kurumu ve en az 2 işletme bulunmaldır. Projelerin süresi 2-3 yıl arasında değişebilir. Bilgi Ortaklıkları, merkezi faaliyetler olduğundan, başvurular doğrudan Brüksel’de bulunan Avrupa Komisyonu Yürütme Ajansı’na sunulacaktır.
ANA EYLEM 3: POLİTİKA REFORMUNA DESTEK
Merkezi faaliyetlerin gerçekleşeşebileceği Politika Reformuna Destek; bilimsel temellere dayalı politika yapımının teşvik edilmesi ve bu alanda iyi uygulamaların paylaşılması amacıyla Erasmus+ Programının ana eylemlerinden biri olarak belirlenmiştir. Politika Reformuna Destek başlığı altında bir yandan AB üyesi ülkelerdeki politika reformunun desteklenmesi, diğer yandan AB üyesi olmayan ülkelerle bu alanda işbirliği ve iyi uygulamaların paylaşılması mümkün olabilecektir.
Avrupa Komisyonu tarafından Erasmus+ Programı kapsamında yukarıda belirtilen programların haricinde, özel eylemler olark Spor Destekleri ve Jean Monnet Programı da uygulanmaktadır.
ÖZEL EYLEM 1: SPOR DESTEKLERİ
Spor Desteklerinin genel amacı; Avrupa spor boyutunun sistematik olarak geliştirilmesine katkı sağlamaktır. Aşağıda yer alan spor faaliyetleri Erasmus+ Programı kapsamında desteklenebilecektir:
- Spor ile ilgili alanlardaki İşbirliği Ortaklıkları
- Kâr amacı gütmeyen Spor Etkinlikleri
Spor ile ilgili alanlardaki İşbirliği Ortaklıkları’na; Program Ülkesinden tüm kamu kurum/kuruluşları ve kar amacı gütmeyen tüm kurum/kuruluşlar başvurabilir. En az 5 farklı Program Ülkesinden 5 farklı kuruluş projede yer almalıdır. Proje süresi 12-36 ay arasında değişebilir. Hibe miktarı 500.000 Avro’ya kadar çıkabilir.
Kar amacı gütmeyen Spor Etkinliklerine ise; en az 12 farklı Program Ülkesinden sporla ilgili tüm kamu kurum/kuruluşları ve kar amacı gütmeyen tüm kurum/kuruluşlar başvurabilir. Proje süresi 1 yıldır. Hibe miktarı 2.000.000 Avro’ ya kadar çıkabilir.
Spor Destekleri merkezi faaliyetler olduğundan, başvurular doğrudan Brüksel’de bulunan Avrupa Komisyonu Yürütme Ajansı’na sunulacaktır.
ÖZEL EYLEM 2: JEAN MONNET PROGRAMI
Jean Monnet Programı Avrupa bütünleşmesi alanında yükseköğretim kurumları düzeyindeki çalışmaları desteklemeyi amaçlamaktadır. Aşağıda yer alan faaliyetler Jean Monnet Programı kapsamında desteklenebilecektir:
- Jean Monnet Akademik Modülleri (öğretme ve araştırma)
- Jean Monnet Kürsüleri (öğretme ve araştırma)
- Jean Monnet Mükemmellik Merkezleri (öğretme ve araştırma)
- Kuruluş ve Derneklere Jean Monnet Desteği
- Jean Monnet Ağları (akademik camia ile politika tartışmaları)
- Jean Monnet Projeleri (akademik camia ile politika tartışmaları)
Jean Monnet Programı merkezi faaliyet olduğundan, başvurular doğrudan Brüksel’de bulunan Avrupa Komisyonu Yürütme Ajansı’na sunulacaktır.
Erasmus+ Programından Kimler Yararlanabilir?
Erasmus+ Programının hedef kitlesi şöyle özetlenebilir:
-Yükseköğretim alanında; üniversite öğrencileri, akademisyenler ve yükseköğretim çalışanları,
-Mesleki eğitim alanında; meslek okulları öğrencileri, çıraklar, profesyoneller, eğitimciler, mesleki eğitim alanında çalışanlar,
-Okul eğitimi alanında; ilk ve ortaöğretim öğrencileri, okul liderleri, öğretmenler ve okul çalışanları,
-Yetişkin eğitimi alanında; öğreniciler, eğitimciler, yetişkin eğitimi veren kurumların üyeleri ve çalışanları,
-Gençlik alanında; 13-30 yaş arası gençler, gençlik çalışanları, gençlik kuruluşlarının üyeleri ve çalışanları.
Erasmus+ Programında Hangi Ülkeler Yer Alıyor?
Erasmus+ Programı ile birlikte, işbirliği kurulacak ülkelerin sayısı ve coğrafyası genişliyor. Buna göre, her faaliyet türü için değişik olmakla birlikte, aşağıdaki ülkelerle işbirliği yapılması mümkün olabilecek:
28 AB üyesi ülke (Almanya, Avusturya, Belçika, Bulgaristan, Çek Cumhuriyeti, Danimarka, Estonya, Finlandiya, Fransa, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi, Hırvatistan, Hollanda, İngiltere, İrlanda, İspanya, İsveç, İtalya, Letonya, Litvanya, Lüksemburg, Macaristan, Malta, Polonya, Portekiz, Romanya, Slovakya, Slovenya, Yunanistan)
AB üyesi olmayan program ülkeleri (Norveç, İzlanda, Lihtenştayn, İsviçre, Makedonya ve Türkiye)
Üçüncü ülkeler (Arnavutluk, Bosna Hersek, Kosova, Karadağ Cumhuriyeti, Sırbistan, Ermenistan, Azerbaycan, Belarus, Gürcistan, Moldova, Ukrayna, Rusya Federasyonu, Cezayir, Mısır, İsrail, Ürdün, Lübnan, Libya, Fas, Filistin, Suriye ve Tunus)
Kimi merkezi projeler için diğer dünya ülkeleri ile ortaklıklar kurulabilir.
